نحوه محاسبه بهای تمام شده
بهای تمام شده کالاها، معیار مالی بسیار ارزشمندی برای کسب‌وکارهاست؛ چون در آن تمامی هزینه‌های مربوط به تولید و فروش یک محصول اندازه‌گیری می‌شود. صاحبان کسب‌وکار بهای تمام شده را تجزیه‌وتحلیل می‌کنند تا مطمئن شوند که هزینه‌ها در محدوده برآوردهای بودجه قرار دارد و کسب‌وکارشان در حال سودآوری است. اما بهای تمام شده کالا چیست؟ نحوه محاسبه بهای تمام شده چگونه است؟ برای آشنایی بیشتر با بهای تمام شده و اهمیت آن برای کسب‌وکارها، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
بهای تمام شده چیست؟
منظور از بهای تمام شده کالا، کل مبلغی است که برای تولید، ساخت و فروش یک محصول صرف می‌شود. در نتیجه، تنها کسب‌وکارهایی باید این معیار را مورد تجزیه‌وتحلیل و بررسی قرار دهند که موجودی فیزیکی دارند و محصولی تولید می‌کنند. تعریف بهای تمام شده ساده به نظر می‌رسد، اما محاسبه آن باتوجه‌به محصولاتی که تولید می‌کنید ممکن است پیچیده باشد.
ازآنجایی‌که بهای تمام شده برای ادامه فعالیت کسب‌وکار شما بسیار ضروری است، باید آن را به‌عنوان هزینه در صورت‌های درآمدی خود لحاظ کنید. همچنین، برای محاسبه سود ناخالص و حاشیه سود، محاسبه بهای تمام شده ضروری است.
برای محاسبه بهای تمام شده چه مواردی در نظر گرفته می‌شوند؟
یکی از اصلی‌ترین چیزهایی که ذهن مدیران را هنگام محاسبه بهای تمام شده به خود مشغول می‌کند، این است که برای محاسبه بهای تمام شده چه چیزهایی را باید مدنظر قرار دهیم و چه چیزهایی را نه.
اگر پرداخت هزینه خاصی را متوقف کرده‌اید و بدون آن قادر به تولید کالا یا ارائه خدمات هستید، این هزینه نباید در فرمول محاسبه بهای تمام شده لحاظ شود. اما اگر قطع آن هزینه مانع از تولید کالا شود، باید در محاسبه آن را در نظر بگیرید.
بعضی از مواردی که حتماً باید در محاسبه بهای تمام شده کالا در نظر گرفته شوند عبارت‌اند از:
- مجوز نرم‌افزار
- مواد اولیه یا لوازم موردنیاز برای تولید
- هزینه بسته‌بندی محصولات
- هزینه نگهداری محصولات/مواد اولیه
- دستمزد کارکنانی که در تولید/تحویل مستقیم کالاها و خدمات شرکت مشارکت دارند
با این تفاسیر، چه چیزهایی را نباید در محاسبه بهای تمام شده کالاها در نظر گرفت؟ این مسئله کاملاً به ماهیت کسب‌وکار شما و نوع محصولاتی که تولید می‌کنید بستگی دارد. مواردی که در زیر از آن‌ها نام‌برده‌شده است، به طور مستقیم یا غیرمستقیم در تولید دخالت ندارند و نباید در فرمول محاسبه بهای تمام شده لحاظ شوند:
- هزینه‌های مربوط به بازاریابی محصول و افزایش فروش
- کمیسیون فروشندگان
- بعضی از هزینه‌های سربار
- هزینه توسعه محصول
چرا محاسبه بهای تمام شده مهم است؟
محاسبه بهای تمام‌شده کالاها مزایای متعددی را برای کسب‌وکارها به همراه دارد، از جمله:
۱. تعیین قیمت مناسب برای محصولات
تعیین قیمت مناسب برای کالاهای تولیدی، این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد که هزینه‌های خود را پوشش دهید و درعین‌حال، از حاشیه سود سالمی برخوردار شوید. علاوه بر این، محاسبه بهای تمام شده شما را درباره این‌که دقیقاً چه زمانی باید قیمت‌های خود را افزایش یا کاهش دهید، راهنمایی می‌کند.
۲. درک سلامت مالی کسب‌وکار
با محاسبه هزینه فرایندهای تولید و استفاده از بهای تمام شده برای محاسبه نسبت‌های مختلف، می‌توانید وضعیت سلامت مالی شرکتتان را بهتر درک کنید. از این طریق، می‌توانید درباره این‌که به سرمایه‌گذاری بیشتر یا بهبود مدیریت موجودی‌ها نیاز است یا خیر، تصمیم‌گیری کنید. همچنین، به شما کمک می‌کند که دریابید آیا می‌توانید بدهی‌های خود را صاف کنید؟ اگر نتوانستید، آیا باید هزینه‌های حقوق و دستمزد را کاهش دهید یا این‌که کسب‌وکار خود را به طور کامل تعطیل کنید؟
۳. مدیریت مؤثر مالیات‌ها
بهای تمام شده یک هزینه تجاری است؛ به این معنی که از مالیات کسر می‌شود. دانستن بهای تمام شده به شما کمک می‌کند که مالیات‌های خود را به طور مؤثرتری مدیریت کنید و از بروز مشکلات قانونی جلوگیری کنید. شایان‌ذکر است که اگر بهای تمام شده بالا باشد، مالیات کمتری به شما تعلق می‌گیرد؛ چون درآمد خالص کمتری خواهید داشت. اگرچه پرداخت مالیات کمتر باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های کسب‌وکار می‌شود، اما از طرف دیگر نشان‌دهنده این است که کسب‌وکار شما سودآوری کافی ندارد؛ بنابراین، برای اطمینان از کارایی و سودآوری کسب‌وکارتان، باید تعادل مناسب و درستی برقرار کنید.
۴. شناسایی فرصت‌های آتی برای رشد
تجزیه‌وتحلیل تغییرات بهای تمام شده در چند سال گذشته این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد که با تخمین فروش، درآمد و هزینه‌های عمومی کسب‌وکار در دوره‌ای معین، تصمیم‌های راهبردی بیشتری اتخاذ کنید.
بهای تمام شده چگونه محاسبه می‌شود؟
فرمول و نحوه محاسبه بهای تمام شده کالا باتوجه‌به ماهیت کسب‌وکار شما متفاوت است. در ادامه، چند فرمول برای محاسبه بهای تمام شده کالاها ارائه شده است:
- خرید خالص= خرید طی دوره + اضافات خرید – (برگشت از خرید + تخفیفات درصدی خرید+ کسورات خرید)
- موجودی کالای پایان دوره = تعداد کالای موجود در انبار × بهای هر کالا
- بهای تمام‌شده کالای تولیدشده = بهای تمام شده کالا در جریان تولید – موجودی کالای در جریان ساخت پایان دوره
- موجودی کالای آماده برای فروش = موجودی کالای اول دوره + خرید خالص
- فرمول بهای تمام‌شده کالای فروخته‌شده= موجودی کالای آماده برای فروش – موجودی کالای پایان دوره
کلام آخر
در هر کسب‌وکاری، مدیریت مؤثر هزینه‌ها و فعالیت‌ها، عامل اصلی کسب سود بیشتر و در نهایت بقای آن کسب‌وکار است. بررسی بهای تمام شده به شما کمک می‌کند تا بهتر بفهمید که کدام حوزه‌های تولید بیشتر پول شما را می‌خورند و کدام بخش از فرایندها را باید تغییر دهید. همچنین، در اتخاذ تصمیم‌های تجاری هوشمندانه و بهبود سلامت مالی کسب‌وکار شما را یاری می‌رساند. در مقاله حاضر با شما درباره نحوه محاسبه بهای تمام شده و مزایای آن برای کسب‌وکار صحبت کردیم. شما چگونه از بهای تمام شده برای بهبود کسب‌وکارتان استفاده می‌کنید؟
شرکت راهکارهای نرم افزاری پارسان برای رفع تمامی نیازهای شما در حوزه ی بازرگانی خارجی و حسابداری بهای تمام شده، سامانه یکپارچه بازرگانی خارجی تحت وب پارسان را خدمت شما پیشکش می دارد. شما می توانید از طریق لینکهای زیر، توضیحات جامع و کامل محصولات را مطالعه نمایید و در صورت نیاز اقدام به ارسال درخواست دموی رایگان از این سامانه کنید. همچنین کارشناسان ما در واحد فروش، مشتاقانه آماده پاسخگویی به تمامی سوالات شما مشتریان گرامی در خصوص نحوه ی ارائه ی سیستم، عقد قرارداد و سایر موارد مرتبط هستند.