حضور حسابرس در کلیه مجامع امری ضروری است. حسابرس توسط مجمع عمومی شرکت‌های سهامی انتخاب می‌شود و اصلی‌ترین وظیفه او نظارت بر عملکرد مالی شرکت است. مطابق با حاکمیت شرکتی مجمع، حسابرس دارای وظایف و اختیارات متفاوتی است که در ادامه مقاله به جزییات وظایف حسابرس مجمع می‌پردازیم.
حسابرس مجمع کیست؟
حسابرس مجمع یا شخصی است که توسط مجمع عمومی انتخاب می‌شود. این شخص دارای صلاحیت‌های حرفه ای و استقلال کامل است و بر عملکرد هئیت مدیره نظارت دارد. همچنین صورت‌های مالی شرکت را بررسی می‌کند.
حسابرس مجمع از بین حسابداران رسمی انتخاب می‌شود. حسابداران رسمی پس از طی دوره های آموزشی و آزمون‌ها توسط سازمان حسابرسی به عنوان حسابدار رسمی تایید می‌شوند.
وظایف حسابرس مجمع
حسابرس مجمع نقش موثری در حفظ حقوق سهامداران دارد و با گزارشی که ارائه میدهد به مالکین وسهامداران کمک می‌کند تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.
مهمترین نقش و وظیفه حسابرس مجمع:
- بررسی صورت‌های مالی شرکت و ارائه گزارش به مجمع عمومی
- نظارت بر عملکرد و تصمیمات هیئت مدیره
- بررسی عملکرد حسابداران شرکت و ارائه گزارش به هیئت مدیره
- تحقیق و بررسی قوانین و مقررات شرکت
- رسیدگی به شکایت سهامداران
حسابرس پس از بررسی صورت‌های مالی،عملکرد مدیریت و مقررات شرکت، گزارشی که حاوی نظر او درباره این موارد است را در زمان مشخص شده به مجمع ارائه میدهد.
نرم افزار امور مجامع پارسان با تجزیه و تحلیل اطلاعات مالی شرکت‌ها به حسابرس مجمع امکان دریافت انواع گزارش‌های مالی مختص مجمع، نظیر گزارش مقایسه‌ای سود و زیان شرکت‌ها، جریان وجوه نقد، انواع نسبت‌های مالی و… را میدهد.
بایدهای حسابرس مجمع
مجموعه تعهداتی که که حسابرس در انجام وظایف خود ملزم به رعایت آنها است را بایدهای حسابرس مجمع می‌گویند. این بایدها در قانون تجارت ایران مشخص و ذکر شده است
مهمترین بایدهای حسابرس مجمع
- استقلال کامل
حسابرس مجمع از ابتدای انتخاب تا پایان دوره ماموریت باید از نظرمالی و غیرمالی از هیئت مدیره و دیگر کارکنان شرکت مستقل باشد. حسابرس مجمع از لحاظ مالی باید کاملا مستقل باشد و هیچگونه حقوق و پاداشی ازهیئت مدیره دریافت نکند. همچنین این شخص از نظر غیرمالی هم باید کاملا مستقل باشد و هیچگونه رابطه خانوادگی یا دوستانه با اعضای هیئت مدیره و دیگر کارکنان شرکت نداشته باشد. - داشتن صلاحیت حرفه ای
حسابرس مجمع باید دارای صلاحیت‌های حرفه شامل داشتن دانش و مهارت حسابداری، مالی و حقوقی باشد. این شخص باید دارای مدرک کارشناسی ارشد حسابداری یا رشته‌های مرتبط باشد و حداقل پنج سال سابقه کار در زمینه حسابرسی داشته باشد. - رعایت قوانین و مقررات
یکسری قوانین شامل قانون تجارت، دستورالعمل نحوه برگزاری مجامع عمومی ناشران و دیگر مقرارات تعرف شده است که حسابرس مجمع باید قونین و مقرارات مربوطه را رعایت کند. برخی از این قوانین شامل موارد زیر است - قانون تجارت
- قوانین و دستورالعمل نحوه برگزاری مجامع عمومی ناشران
- استانداردهای حرفه‌ای حسابرسی
- رعایت استانداردهای حرفه‌ای
سازمان حسابرسی یکسری استانداردهای حرفه ای حسابرسی تعریف کرده که حسابرس در انجام وظایف خود، ملزم به رعایت این استانداردها است. این استانداردها در جهت کیفیت کار حسابرسان و حفاظت از حقوق و منافع سهامداران تدوین شده اند.
تفاوت حسابرس مجمع با بازرس قانونی
یکی از سوالات رایج در مباحث حسابداری، تفاوت حسابرس مجمع با بازرس قانونی شرکت است. هردو این اشخاص توسط مجمع عمومی عادی انتخاب می شوند و شباهت و تفاوت‌هایی در وظایف دارند.
| حسابدار مجمع | بازرس قانونی شرکت | |
| شباهت‌ها |
|
|
| تفاوت‌ها |
|
|
در واقع بازرس قانونی یک حسابرس مجمع است که وظایف بیشتری دارد.
تفاوت حسابرس مجمع موسس، مجمع عمومی عادی، مجمع فوق‌العاده
- حسابرسی مجمع موسس اولین حسابرس شرکت است. این شخص توسس موسسین شرکت انتخاب می شود و وظیفه نظارت و بررسی عملکرد هیئت مدیره و صورت‌های مالی شرکت در سال اول را برعهده دارد.
- حسابرس مجمع عمومی عادی توسط مجمع عمومی انتخاب می‌شود. نظارت بر عملکرد هیئت مدیره و بررسی صورت‌های مالی در سال‌های بعد از تاسیس شرکت بر عهده حسابرس مجمع عمومی عادی است.
- حسابرس مجمع عمومی فوق‌العاده توسط مجمع عمومی انتخاب می‌شود و وظیفه نظارت بر عملکرد هیئت مدیره و بررسی صورت‌های مالی شرکت در مواقع ضروری را دارد.
حسابرس مجمع موسس
حسابرس مجمع موسس توسط موسسین شرکت انتخاب می‌شود و دوره ماموریت این شخص یک سال است. وظایف حسابرس مجمع موسس شامل موارد زیر است:
- رسیدگی و تصویب گزارش موسسین شرکت
- احراز پذیره نویسی تمام سهام شرکت و تایدیه مبالغ لازم
- نظارت بر تصمیمات و عملکرد هیئت مدیره
حسابرس مجمع عمومی عادی
مجمع عمومی عادی حداقل سالی یک‌بار تشکیل می‌شود و حسابرس مجمع عمومی عادی را انتخاب می‌کند. دوره ماموریت حسابرس یک سال است و وظایف زیر را برعهده دارد:
- بررسی صورت‌های مالی و ارائه گزارش به مجمع عمومی
- نظارت بر تصمیمات و عملکرد هیئت مدیره شرکت
- بررسی عملکرد حسابدارن شرکت و ارائه گزارش به مجمع عمومی عادی
- رسیدگی به شکایت سهامداران
- بررسی رعایت قوانین و مقررات توسط شرکت
حسابرس مجمع عمومی فوق‌العاده
دوره ماموریت حسابرس مجمع عمومی فوق‌العاده یک سال است و در مواقع ضروری فعالیت می‌کند. حسابرس مجمع فوق‌العاده توسط مجمع عمومی انتخاب می‌شود و وظایف زیر را دارد:
- بررسی صورت‌های مالی و ارائه گزارش به مجمع عمومی در مواقع اضطراری
- نظارت بر تصمیمات و عملکرد هیئت مدیره شرکت در مواقع اضطراری
- بررسی عملکرد حسابدارن شرکت و ارائه گزارش به مجمع عمومی عادی در مواقع اضطراری
- رسیدگی به شکایت سهامداران در مواقع اضطراری
- بررسی رعایت قوانین و مقررات توسط شرکت در مواقع اضطراری
جمع بندی
بنابر حاکمیت شرکتی در مجامع، حضور حسابرس در جلسات مجمع شرکت‌ها ضروری است. حسابرس مجمع یکی از اعضای مهم مجامع است که از بین حسابداران رسمی انتخاب می‌شود. وظیفه رسیدگی به عملکرد هیئت مدیره و صورت‌های مالی شرکت را برعهده دارد و گزارش های مربوطه را به مجمع میدهد.
