ترخیص کالا یک فرایند پرهزینه و زمان بر است که نیاز به تخصص و آگاهی یک فرد ترخیصکار یا حقالعملکار گمرک دارد. و یک ترخیصکار زبده و مسلط به مقررات و قوانین گمرکی، تاثیر زیادی در کاهش هزینه و زمان ترخیص کالا از گمرک دارد.
شخصی که وظیفه ترخیص کالا از گمرک را دارد، در نقش حقالعملکار گمرک یا ترخیصکار گمرک انجام وظیفه میکند که این دو نقش با تمام شباهتهایی که دارند تفاوتهایی اساسی با هم دارند. در این مقاله به تعریف و شرح ترخیصکار و حقالعملکار گمرک و وظایف هر کدام میپردازیم.
ترخیصکار گمرک کیست؟
ترخیصکار شخص یا شرکتی است که به وکالت و نمایندگی از طرف تاجر یا صاحب کالا فرآیند ترخیص کالا از گمرک را انجام میدهد.
ترخیصکار گمرک با داشتن پروانه کارگزاری به عنوان نماینده مستقیم صاحب کالا تمامی تشریفات گمرکی از جمله اظهار کالا، پرداخت حقوق و عوارض گمرکی، دریافت مجوزهای لازم و غیره را با نام صاحب کالا انجام میدهد.
حقالعملکار گمرک کیست؟
طبق ماده 357 قانون تجارت شخصی که با نام و مسئولیت خودش و به حساب و دستور شخصی دیگر معامله انجام میدهد و حقالزحمه یا حقالعمل دریافت میکند را حقالعملکار میگویند. حق العملکار گمرک تمامی تشریفات گمرکی برای ترخیص کالا را با نام و مسئولیت خودش انجام میدهد. این شخص نماینده غیرمستقیم صاحب کالا است که با داشتن پروانه کارگزاری اقدام به ترخیص کالا از گمرک میکند.
تفاوت ترخیصکار و حقالعملکار گمرک
هردو این اشخاص با داشتن پروانه کارگزاری فرآیند و مراحل ترخیص کالا از گمرک را انجام میدهند و کالا را به صاحب آن تحویل میدهند. با تمام شباهتهایی که حقالعملکار و ترخیصکار با هم دارند، این دو شخص تفاوتهای اساسی دارند که در زیر شرح داده میشود
تفاوتها | نمایندگی و اختیارات | استقلال | حقوق |
ترخیصکار گمرک | نماینده صاحب کالا است و برای هر مرحله از فرایند ترخیص، صاحب کالا را در جریان قرار می دهد | این شخص مستقل نیست و به نمایندگی و با نام صاحب کالا عمل میکند | موظف به پرداخت حقوق و عوارض گمرکی است |
حقالعملکار گمرک | نماینده صاحب کالا است و فرایند ترخیص را تا زمانی که کالا را خارج از گمرک به صاحب بار تحویل دهد بر عهده دارد | یک شخص مستقل است که میتواند تمام تشریفات گمرکی را با نام خود انجام دهد و درواقع خدمات ترخیص کالا ارائه می دهد | میتواند پرداخت حقوق و عوارض گمرکی را به عهده صاحب کالا بگذارد. |
سامانه بازرگانی خارجی پارسان با مدیریت فرآیندهای بازرسی، بیمه، ترخیص، تخلیه و حمل کالا، قادر به همراهی و پشتیبانی از تمامی شرکت ها و افراد ترخیصکار یا حق العملکار گمرک است.
وظایف ترخیصکار گمرک
ترخیصکار گمرک شخصی است که نماینده مستقیم صاحب کالا است با پروانه کارگزاری که دارد میتواند کلیه امور مربوط به ترخیص کالا از گمرک و تحویل آن را با نام صاحب کالا انجام میدهد. بطور کلی وظایف ترخیصکار گمرک به شرح زیر است:
وظایف ترخیصکار گمرک
-
اظهار کالا
ترخیصکار گمرک تمامی امرو مربوط به اظهار کالا در گمرک را انجام می دهد. اظهار کالا شامل ارائه اطلاعات مربوط به کالا مانند نوع، ارزش کالا، مبدا و مقصد کالا و دیگر اطلاعات است.
-
محاسبه حقوق و عوارض گمرکی
شخص ترخیص کار گمرک تمامی حقوق و عوارض گمرکی کالا را محاسبه میکند و عنوان نماینده صاحب کالا این حقوق و عوارض را پرداخت میکند. حقوق و عوارض گمرکی کالا شامل مالیات، عوارض و دیگر هزینههای گمرکی میشود.
-
دریافت مجوزهای لازم
در مواردی که ترخیص کالا نیاز به مجوزهایی از سازمانهای دولتی است، ترخیصکار گمرک وظیفه دارد این مجوزها را دریافت و به گمرک ارائه دهد.
-
ترخیص کالا از گمرک
ترخیصکار گمرک وظیفه دارد کلیه مدارک و اسناد لازم را به گمرک ارائه دهد و کالا را از گمرک ترخیص و به صاحب بار تحویل دهد.
وطایف حقالعملکار گمرک
- حقالعملکار گمرک نماینده غیرمستقیم صاحب بار است و با پروانه کارگزاری که دارد می تواند امور مربوط به ترخیص کالا از گمرک را انجام دهد. شخص حق العملکار گمرک علاوه بر انجام وظایف ترخیصکار گمرک، وظیفه مدیریت و نظارت بر امور ترخیص گمرک را دارد و به صاحب کالا مشاوره میدهد. بطور کلی وظایف حق العملکار گمرک به شرح زیر است:
-
نظارت و مدیریت فعالیت های ترخیص کالا
شخص حق العملکار گمرک بر فرآیند ترخیص کالا نظارت میکند و درصورت بروز هرگونه مشکل اقدامات لازم را انجام میدهد.
-
مشاوره به صاحب کالا
حقالعملکار گمرک وظیفه دارد در زمینههای قوانین و مقررات گمرکی و مراحل ترخیص کالا به صاحب بار مشاوره دهد.
-
ارائه خدمات پس از ترخیص کالا
پس از ترخیص کالا و تحویل آن به صاحب بار، حقالعملکار گمرک همچنان وظیفه دارد در صورت نیاز به صاحب کالا در زمینه های حمل و نقل ، بیمه و انبارداری و غیره مشاوره دهد.
تاثیر ترخیصکار گمرک در ترخیص کالا
ترخیصکار و حقالعملکار گمرک فردی است که با دانش و تجربه کافی در قوانین و مقررات گمرکی اقدام به ترخیص کالا از گمرک میکند.
وجود یک ترخیصکار خوب و با تجربه تاثیر زیادی در کاهش زمان وهزینه ترخیص کالا دارد و از بروز مشکلات احتمالی در مراحل ترخیص مانند رد اظهارنامه گمرکی، توقیف کالا، جریمه گمرکی و غیره جلوگیری می کند و حافظ منافع صاحب کالا است.
مزایا و تاثیر ترخیصکار گمرک
- کاهش زمان ترخیص کالا
- کاهش هزینه ترخیص کالا
- جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی
- حافظ منافع صاحب کالا
پروانه حق العملکار گمرک
پروانه حق العمل کاری یا کارگزار گمرک یک مجوز رسمی است که فقط به اشخاص یا شرکتهایی داده میشود که در آزمون کارگزاران گمرکی قبول شده باشند و این اشخاص می توانند به نمایندگی صاحب کالا تشریفات گمرکی را در تمامی گمرکات کشور جهت ترخیص کالا انجام دهند.
شرایط دریافت پرونه کارگزاری و حق العملکاری گمرک
- تابعیت جمهوری اسلامی ایران
- داشتن حداقل مدرک دیپلم
- داشتن حداقل 25 سال سن
- نداشتن محکومیت های یکفری
- تجربه کار در امور گمرکی به مدت حداقل 3 سال
- داشتن کارت بازرگانی
پس از بررسی مدارک و احراز شرایط لازم، پروانه حق العمل کاری به مدت یک سال صادر و به کارگزاراعطا میشود. و در صورت عدم بدهی مالیاتی اعتبار این پروانه تا 2 سال تمدید میشود
پروانه ترخیصکار گمرک
پروانه ترخیصکار گمرک یک مجوز رسمی است که به اشخاص حقیقی یا حقوقی داده میشود تا بتوانند به نمایندگی صاحب کالا تشریفات گمرکی را انجام داده و کالا را از یک گمرک خاص ترخیص کنند.
شرایط دریافت پرونه کارگزاری و حق العملکاری گمرک
- تابعیت جمهوری اسلامی ایران
- داشتن حداقل مدرک دیپلم
- داشتن حداقل 25 سال سن
- نداشتن محکومیت های یکفری
- تجربه کار در امور گمرکی به مدت حداقل 3 سال
- گذراندن دوره آموزشی ترخیصکار گمرک
- داشتن کارت بازرگانی
پس از بررسی مدارک و احراز شرایط لازم، پروانه ترخیصکار گمرک به مدت یک سال صادر و اعطا میشود. و در صورت عدم بدهی مالیاتی اعتبار این پروانه تا 2 سال تمدید میشود
کلام آخر
ترخیص کالا یک پروسه زمان بر و هزینه بر است که با وجود یک ترخیصکار یا حق العملکار گمرکی خوب و با تجربه می توان از بروز مشکلات احتمالی و در نتیجه هزینه ها و صرف زمان اضافی در مراحل ترخیص کالا از گمرک جلوگیری کرد.