مالیات به عنوان یکی از مهمترین منبع درآمد دولت محسوب می‌شود که هر شخص یا شرکت برحسب فعالیتی که دارد در پایان هر سال مالی باید مبلغی را مبنی بر درآمد سالانه به دولت پرداخت کند و چنانچه در پرداخت مالیات مشخص شده کوتاهی شود مشمول بدهی مالیاتی و جریمه خواهد شد.
در گذشته برای استعلام بدهی مالیاتی، مودیان مجبور به مراجعه حضوری به مراکز مالیاتی بودند که امروزه با الکترونیکی شدن کارها و راه‌اندازی سامانه استعلام مالیاتی می‌توان بدون مراجعه حضوری و از طریق این سامانه نسبت به استعلام بدهی مالیاتی اشخاص حقیقی با کد ملی و شناسه ملی برای اشخاص حقوقی(شرکت‌ها) اقدام کرد.
با توجه به اهمیت پرداخت به موقع مالیات در این نوشتار به مبحث استعلام پرونده مالیاتی و چگونگی مشاهده سوابق مالیاتی با کد ملی می‌پردازیم.
بدهی مالیاتی چیست؟
بدهی مالیاتی همان مبلغ مالیات عقب افتاده است که شما به عنوان یکی شخص حقیقی یا حقوقی موظف به پرداخت این مبلغ به سازمان امور مالیاتی هستید. مبلغ بدهی مالیاتی برحسب درآمد مشمول مالیات شما محاسبه می‌شود. درآمد مشمول مالیات شامل موارد زیر می‌شود:
- دستمزد
- درآمد کسب و کار
- سرمایه‌گذاری
- سایر منابع
بدهی مالیاتی به چه دلیل ایجاد می‌شود؟
- عدم پرداخت به موقع مالیات : اگر مالیات به موقع پرداخت نشود مشمول جریمه و بدهی مالیاتی می‌شود.
- محاسبه اشتباه مالیات : ممکن است به هنگام محاسبه مالیات اشتباه کرده باشید و بدهی مالیاتی برای شما ایجاد شده باشد.
- اطلاعات اشتباه : چنانچه در اظهارنامه اطلاعات اشتباه ارائه شد باشد ممکن است مشمول بدهی مالیاتی شوید.
روش‌های استعلام و مشاهده سوابق مالیاتی با کد ملی
استعلام میزان بدهی مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی به روش‌های زیر امکان پذیر است:
- استعلام پرونده مالیاتی با شناسه ملی بصورت آنلاین
یک شخص حقوقی یا شرکت می‌تواند با شماره ملی شرکت (شناسه ملی یک کد یکتا مربوط به فعالیت شرکت است) وارد درگاه ملی خدمات الکترونیک شود و پرونده مالیاتی خود را مشاهده کند.
- مشاهده سوابق مالیاتی با کد ملی به‌صورت آنلاین
اشخاص حقیقی مثل صاحبان کسب و کار و کارمندان با وارد کردن کد ملی خود می‌توانند به سامانه امور مالیاتی وارد شوند و سوابق مالیاتی مثل میزان بدهی مالیاتی و پرداخت‌های خود را مشاهده کنند.
- مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت و کافی نت‌ها
چنانچه امکان استفاده از خدمات آنلاین برای شما وجود نداشته باشد می‌توانید با مراجعه حضوری به دفاتر پیشخوان دولت و یا کافی نت‌ها و ارائه مدارک لازم نسبت به استعلام بدهی مالیاتی و مشاهده سوابق مالیاتی با کد ملی خود اقدام کنید.
- مراجعه به حوزه امور مالیاتی یا ثبت احوال
درصورتیکه به امکانات آنلاین دسترسی نداشته باشید می‌توانید به نزدیک‌ترین حوزه امورمالیاتی یا سازمان ثبت احوال مراجعه کنید وامور مالیاتی خود را انجام دهید.
این روش ممکن است نیاز به حضور خود شخص و ارائه مدارک داشته باشد.
آموزش استعلام پرونده مالیاتی
تمام افراد حقیقی و حقوقی ملزم به پرداخت مالیات به دولت هستند و می‌توانند برای آگاهی از میزان مالیات یا مبلغ بدهی مالیاتی خود به سامانه استعلام مالیاتی مراجعه کنند. مشاهده و استعلام بدهی مالیاتی اشخاص حقیقی با کد ملی و برای افراد حقوقی با شناسه ملی شرکت امکانپذیر است. در ادامه نحوه استعلام و مشاهده سوابق مالیاتی با کد ملی و شناسه ملی را آموزش خواهیم داد.
راهنمای مشاهده سوابق مالیاتی با کد ملی
- ابتدا در مرورگر خود آدرس سامانه سازمان امورمالیاتی کشور را وارد و جستجو کنید.
- بر روی لینک سازمان امور مالیاتی کلیک کرده و وارد سامانه شوید.
- پس از ورود به سامانه امور مالیاتی بر روی گزینه <<درگاه ملی خدمات الکترونیک>> کلیک کنید
- بخش مربوط به سامانه استعلام مالیاتی را انتخاب کنید و با وارد کردن رمز عبور و نام کاربری وارد سامانه شوید.
- از منوی سمت راست سامانه گزینه درخواست‌ها را انتخاب کنید.
- در اینجا با وارد کردن شماره ملی خود می‌تواند سوابق مالیاتی مثل میزان بدهی مالیاتی خود را مشاهده نمایید.
استعلام پرونده مالیاتی اشخاص حقوقی با شناسه ملی
- برای استعلام بدهی مالیاتی شرکت به سامانه سازمان امور مالیاتی به آدرس www.tax.gov.ir وارد شوید و مراحل ثبت نام در این سامانه را انجام دهید.
- پس از ثبت نام در سامانه با نام کاربری و رمز عبور خود وارد سایت سازمان امور مالیاتی شوید.
- اطلاعات مربوط به شرکت خصوصی را در حساب کاربری خود وارد و تکمیل کنید.
- در سمت راست سامانه گزینه درخواست‌ها را کلیک کنید که بسته به نیاز خود می‌توانید عناوین مختلفی مثل مشاهده سوابق مالیاتی با کد ملی، ابلاغیه‌های الکترونیکی، اظهارنامه‌ها، استعلام پرونده مالیاتی و مشاهده فیش‌های پردخت شده مالیاتی را انتخاب کنید.
- در اینجا می‌توانید با وارد کردن شناسه ملی شرکت سوابق مالیاتی و میزان بدهی مالیاتی شرکت را مشاهده و نسبت به پرداخت آن اقدام کنید.
شیوه‌های پرداخت بدهی مالیاتی
پس از استعلام پرونده مالیاتی و مشاهده سوابق مالیاتی با کد ملی یا شناسه ملی نوبت به انتخاب روش پرداخت بدهی می‌رسد. پرداخت بدهی مالیاتی به دو روش زیر امکانپذیر است:
- پرداخت مالیات بصورت آنلاین
با مراجعه به سامانه امور مالیاتی کشور همانطور که می‌توانید پرونده مالیاتی و سوابق خود را مشاهده کنید، می‌توانید بدهی مالیاتی خود را بصورت آنلاین از طریق درگاه پرداخت الکترونیک، پرداخت کنید.
- پرداخت بدهی مالیاتی از طریق خودپرداز
روش دیگر پرداخت بدهی مالیاتی، پرداخت از طریق دستگاه‌های خودپرداز است.
عدم پرداخت بدهی مالیاتی چه عواقبی دارد؟
- جریمه مالیاتی: درصورت عدم پرداخت مالیات، سازمان امور مالیاتی شما را مشمول دیرکرد بدهی مالیاتی قرار می‌دهد و جریمه به شما تعلق می‌گیرد.
- ممنوع‌الخرجی : مصادره اموال توسط سازمان امور مالیاتی و ممنوع الخروج شدن یکی دیگر از پیامدهای عدم پرداخت مالیات و بدهی مالیاتی است.
نحوه رفع ممنوع‌الخروجی به دلیل بدهی مالیاتی
معمولا افرادی که بدهی مالیاتی سنگین دارند به مدت ۶ ماه ممنوع‌الخروج می‌شوند. برای رفع ممنوع الخروجی به علت بدهی مالیاتی شما به مدت ۲۰ روز فرصت دارید که نسبت به این حکم اعتراض خود را به اداره امور مالیاتی شعبه خودتان ارائه دهید تا از حکم شما صرف‌نظر شود.
برای رفع حکم ممنوع الخروجی به علت بدهی مالیاتی، می‌توانید به سامانه اداره امور مالیاتی مراجعه کنید و پس از اطمینان از حکم خود، با پرداخت مبلغ بدهی مالیاتی، حکم ممنوع الخروجی را رفع کرده و از مشکلات بعدی جلوگیری کنید.
دریافت کد مالیاتی با کد ملی
برای دریافت کد مالیاتی با کد ملی به دو روش زیر می‌توانید عمل کنید:
روش اول
- ورود به سامانه “مالیات بر ارزش افزوده” به آدرس www.evat.ir
- در سامانه مالیات بر ارزش افزوده گزینه “ثبت نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده” را انتخاب کنید.
- در فرم ثبت نام “کد ملی” را وارد کنید.
- پس از تکمیل و ارسال فرم ثبت‌نام “کد رهیگیری” به شما داده می‌شود.
- با استفاده از کد رهیگیری وارد “سامانه جامع امور مالیاتی” شوید.
- در این سامانه “کد مالیاتی “ خود را مشاهده کنید.
روش دوم
- به “سامانه جامع امور مالیاتی” مراجعه کنید
- برای ورود به سامانه ابتدا در “سایت ثبت‌نام الکترونیک” ثبت نام کرده و رمز عبورد دریافت کنید.
- سپس در سامانه جامع امور مالیاتی گزینه “ورود به سامانه” را انتخاب کنید.
- در فرم ورود به سامانه “کد ملی” و “رمز عبور” را وارد کنید.
- پس از ورود به سامانه می‌توانید “کد مالیاتی” دریافت شده را مشاهده کنید.
√ دریافت کد مالیاتی با کد ملی برای اشخاص حقیقی رایگان است.
√ نیازی به مراجعه حضوری به سازمان امور مالیاتی برای دریافت کد مالیاتی با کد ملی نیست.
√ پشتیبانی سامانه جامع امور مالیاتی به شماره 1526 راهنمای شما در صورت برزو هرگونه مشکل است.
تفاوت شناسه ملی با کد ملی
| ملاک | شناسه ملی | کد ملی |
| کاربرد | برای شناسایی اشخاص حقوقی (شرکت‌ها و موسسات) به کار می‌رود. | برای شناسایی اشخاص حقیقی (افراد) به کار می‌رود. |
| تعداد ارقام | ۱۱ رقم | ۱۰ رقم |
| نحوه تخصیص | توسط اداره ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری تخصیص داده می‌شود | توسط سازمان ثبت احوال کشور صادر می‌شود |
| محل درج | آگهی تاسیس شرکت‌ها – روزنامه رسمی – سربرگ و مهر شرکت | کارت ملی – شناسنامه – گواهینامه رانندگی |
| موارد استفاده |
|
|
جرائم مالیاتی چیست؟
به مجازات‌هایی که برای عدم پرداخت مالیات یا بدهی مالیاتی و عدم انجام دیگر امور مالیاتی وضع می‌شود جرائم مالیاتی می‌گویند. جرایم مالیاتی با هدف اجبار و وادار کردن افراد به انجام تکالیف مالیاتی خود مثل پرداخت مالیات و تامین منبع مالی دولت وضع شده‌اند.
انواع جرایم مالیاتی
- جریمه عدم ثبت‌نام در سامانه استعلام مالیاتی
عدم ثبت‌نام در سامانه استعلام مالیاتی مشمول جریمه‌ای معادل ۱۰ درصد از مجموع فروش یا مبلغ ۲ میلیون تومان، هرکدام بیشتر باشد به مودی تعلق می‌گیرد.
- عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی
چنانچه مودی اظهارنامه مالیاتی را ارائه ندهد مشمول جریمه ای معادل ۲۰ درصد مالیات متعلقه می‌شود.
- عدم پرداخت مالیات در زمان مشخص شده
عدم پرداخت مالیات در موعد مقرر توسط مودی، مشمول جریمه می‌شود که معادل ۱.۵ درصد به ازای هر ماه تاخیر است.
سقف معافیت مالیاتی موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات های مستقیم اصلاحی مصوب ۳۱/۰۴/۱۳۹۴ در سال ۱۴۰۲، مبلغ یک میلیارد و دویست میلیون (۱.۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال است.
- جریمه کتمان درآمد
با کتمان درآمد جریمه ای معادل ۵۰ تا ۱۰۰ درصد مالیات به مودی تعلق می‌گیرد.
- ارائه اطلاعات نادرست
ارائه اطلاعات نادرست در اظهارنامه مالیاتی شامل جریمه ۲۰ تا ۵۰ درصدی به مودی می‌شود.
بخشودگی جرایم مالیاتی در چه شرایطی اتفاق می‌افتد؟
در برخی موارد امکان بخشودگی جرایم مالیاتی وجود دارد. مثل زمانیکه بدهی مالیاتی بصورت یکجا پرداخت شود و یا در مناسبت‌های مختلف ممکن است دولت بخشودگی جرایم مالیاتی را برای مودیان در نظر بگیرد.
