همانطور که میدانید در قانون کار انواع مرخصی تعریف و تصویب شده است تا کارگران به اقتضای نیاز و شرایط خود بتوانند از این حق طبیعی و قانونی خود استفاده کنند و در محل کار حضور نداشته باشند.
مرخصی زایمان یک نوع مرخصی است که طبق تعریف قانون کار برای زنان شاغل باردار در نظر گرفته شده است و زنان باردار می‌توانند در دوران پیش یا پس از وضع حمل نوزاد خود از مرخصی زایمان استفاده کنند.
به مانند دیگر انواع مرخصی‌ها، مرخصی زایمان دارای قوانین، شرایط و حقوق خاص خود است که در این گفتار از راهکارهای نرم افزاری پارسان به جزییات مرخصی زایمان می‌پردازیم.
مرخصی زایمان چیست؟
مرخصی زایمان نوعی از مرخصی است که زنان شاغل باردار پیش یا پس از وضع حمل نوزاد، حق استفاده از این مرخصی را دارند. قانون مرخصی زایمان برای زنان شاغل می‌گوید: در زمان استفاده از مرخصی زایمان، از مدت زمان مرخصی استحقاقی و یا استعلاجی فرد کسر نخواهد شد.
قوانین مرخصی زایمان
قانون کار برای زنان شاغل باردار مواردی تحت قانون مرخصی زایمان برای زنان شاغل وضع کرده است که قبلا برمبنای این قانون، هر سازمان تنها 6 ماه را برای مرخصی زایمان محاسبه و پرداخت می‌کرد و در صورت اعتراض در دیوان عدالت اداری قابل افزایش تا 9 ماه می‌بود.
در تایخ 31/02/1398 دیوان عدالت اداری در یک رای به شماره دادنامه 288 الی 305 و 307 حکم به افزایش مرخصی زایمان تا 9 ماه را داد و سازمان تامین اجتماعی را مکلف به پرداخت تمام 9 ماه کرده است و دیگر نیازی به طرح شکایت در دیوان عدالت اداری برای افزایش زمان مرخصی بارداری نخواهد بود.
همچنین بر مبنای این قانون، مدت زمان دریافت مرخصی زایمان برای وضع حمل دو قولو یا بیشتر به 12 ماه افزایش یافت.
در قوانین مرخصی زایمان ما دو نوع مرخصی داریم:
1. مرخصی استعلاجی زایمان
مرخصی استعلاجی زایمان برای تک قلو 9 ماه و برای دو قلو یا بیشتر 12 ماه است. برای دریافت این مرخصی حداقل 6 ماه سابقه پرداخت حق بیمه در یک سال قبل از زایمان و عدم اشتغال در دروان مرخصی الزامی است
مزایای مرخصی استعلاجی زایمان
- دریافت دو سوم آخرین حقوق و مزایا به عنوان کمک هزینه بارداری که توسط سازمان تامین اجتماعی پرداخت می‌شود.
- مرخصی زایمان به عنوان سابقه کار (سابقه بیمه) محسوب می‌شود.
2. مرخصی شیردهی
مدت زمان مرخصی شیردهی 2 سال پس از زایمان است و مادر در زمان بارداری و زایمان باید مشغول به کار بوده باشد.
استفاده از مرخصی 2 ساله شیردهی روزانه یک ساعت است که مادر پس از هر 3 ساعت کار می‌تواند نیم ساعت تایم آزاد برای شیردهی داشته باشد.
مزایای مرخصی شیردهی
- امکان استفاده از مرخصی بصورت یکجا با متناوب
- مرخصی شیردهی با حفظ حقوق و مزایا حداکثر 2 ساعت در روز به ازای هر فرزند
شرایط استفاده از مرخصی زایمان
برای استفاده از مرخصی زایمان نیاز به برخی شرایط است که در زیر به شرایط استفاده از مرخصی زایمان اشاره خواهیم کرد:
- پرداخت حداقل 60 روز حق بیمه در یک سال قبل از زایمان
- مرخصی زایمان برای فرزند چهارم نباشد
- در طول استراحت زایمان، در جایی دیگر مشغول به کار نباشد و حقوقی دریافت نکند
- هنگام اعلام زمان بارداری، مشغول به کار باشد یا در حال استفاده از مرخصی استحقاقی باشد.
- مرخصی زایمان برای آقایان
- مقوله مرخصی زایمان نه تنها برای خانم‌های شاغل بلکه برای آقایان هم یک دغدغه و چالش مهمی است که قانون کار به این امر پرداخته است.
- مرخصی زایمان برای آقایانی که در ارگان‌های دولتی، غیر دولتی و عمومی مشغول به کار هستند معادل 3 روز مرخصی تشویقی با حقوق و مزایا است. البته دریافت مرخصی زایمان تنها برای آقایانی است که همسرشان کارمند دولت یا سازمان‌های عمومی باشد.
- مرخصی زایمان با حقوق برای آقایان به مدت دو هفته است که برای دریافت آن باید گواهی پزشکی و شناسنامه فرزند را به کارفرما ارائه دهند.
- مرخصی زایمان برای آقایان
- مقوله مرخصی زایمان نه تنها برای خانم‌های شاغل بلکه برای آقایان هم یک دغدغه و چالش مهمی است که قانون کار به این امر پرداخته است.
- مرخصی زایمان برای آقایانی که در ارگان‌های دولتی، غیر دولتی و عمومی مشغول به کار هستند معادل 3 روز مرخصی تشویقی با حقوق و مزایا است. البته دریافت مرخصی زایمان تنها برای آقایانی است که همسرشان کارمند دولت یا سازمان‌های عمومی باشد.
- مرخصی زایمان با حقوق برای آقایان به مدت دو هفته است که برای دریافت آن باید گواهی پزشکی و شناسنامه فرزند را به کارفرما ارائه دهند.
مرخصی زایمان برای آقایان
مقوله مرخصی زایمان نه تنها برای خانم‌های شاغل بلکه برای آقایان هم یک دغدغه و چالش مهمی است که قانون کار به این امر پرداخته است.
مرخصی زایمان برای آقایان که در ارگان‌های دولتی، غیر دولتی و عمومی مشغول به کار هستند معادل 3 روز مرخصی تشویقی با حقوق و مزایا است. البته دریافت مرخصی زایمان برای آقایان تنها زمانی است که همسرشان کارمند دولت یا سازمان‌های عمومی باشد.
مرخصی زایمان با حقوق برای آقایان به مدت دو هفته است که برای دریافت آن باید گواهی پزشکی و شناسنامه فرزند را به کارفرما ارائه دهند.
شرایط دریافت مرخصی زایمان تامین اجتماعی
حق و حقوق و مزایای مرخصی زایمان به تمامی مادارن باردار شاغل در بخش دولتی، خصوصی و کارگران روزمزد تعلق می‌گیرد.
زنان باردار شاغلی که قصد استفاده از مرخصی زایمان دارند ابتدا با مراجعه به سامانه ثبت مرخصی زایمان باید در قسمت امور بیمه شدگان درخواست مرخصی زایمان را ثبت کنند و مدارک مربوطه را ارسال کنند.
سامانه ثبت مرخصی زایمان
ثبت درخواست مرخصی زایمان در سامانه ثبت مرخصی زایمان به نشانی اینترنتی eservices.tamin.ir امکانی است در دسترس زنان باردار بیمه شده که با مراجعه با سامانه و بارگذاری مدارک خود از مرخصی بارداری استفاده کنند.
مدارک لازم برای دریافت مرخصی زایمان تامین اجتماعی
- زنان شاغل حداقل 6 ماه قبل از زایمان به کارفرمای خود اطلاع دهند
- ارائه گواهی پزشکی مبنی بر تاریخ تخمینی وضع حمل
- تکمیل فرم درخواست مرخصی و تحویل به کارفرما
- ارائه گواهی پزشک معالج یا بیمارستان به مدت 30 روز
- ارائه دفترچه تامین اجتماعی
- کپی گواهی تولد نوزاد
- اصل و کپی شناسنامه شخص بیمه شده و نوزاد متولد شده
- کپی تمام صفحات شناسنامه پدر و مادر
- خلاصه پرونده ترخیص از بیمارستان
حقوق مرخصی زایمان کارمندان رسمی
بر اساس قوانین تامین اجتماعی و ماده 59 این قوانین، تمام زنان شاغل باردار که حداقل یک سال سابقه پرداخت بیمه را داشته باشند یم‌توانند در طول مرخصی زایمان خود به یمزان 2.3 از حقوق خود را به عنوان کمک هزینه بارداری دریافت کنند.
فرمول محاسبه حقوق مرخصی زایمان کارمندان رسمی:
مبلغ قابل پرداخت مرخصی زایمان = مدت زمان استراحت * دو سوم متوسط دستمزد روزانه در 3 ماه قبل از استراحت
از آن‌جهت که محاسبه دستی حقوق مرخصی زایمان ممکن است سخت باشد بهتر است از این فرمول در نرم افزار حقوق و دستمزد استفاده کند تا محاسبه دقیق‌تری داشته باشید.
زمان واریز حقوق مرخصی زایمان
زمان واریز حقوق مرخصی زایمان تا پیش از تصویب قوانین جدید بدین شکل بود که سازمان تامین اجتماعی تمام حقوق مرخصی زایمان را پس از اتمام مدت مرخصی بصورت یکجا پرداخت می‌کرد. پس از تصویب قانون جدید فردی که تحت پوشش بیمه است می‌تواند حقوق مرخصی زایمان را تعیین کند و بصورت یکجا یا ماهانه دریافت کند.
نحوه ثبت مرخصی زایمان در لیست بیمه
مرخصی زایمان جز سوابق بیمه فرد محسوب می‌شود و مدت زمانی که شخص در مرخصی زایمان است به عنوان تعلیق از کار حساب می‌شود.
برای ثبت مرخصی زایمان در لیست بیمه، در ستون کارکرد صفر درج می‌شود و ترک کار زده نمی‌شود. چنانچه در زمان ثبت مرخصی زایمان در لیست بیمه در ستون کارکرد، ترک کار زده شود دریافت مرخصی استعلاجی کارگر به مشکل برمی‌خورد. همچنین در قسمت توضیحات باید دلیل صفر بودن کارکرد مرخصی زایمان قید شود.
