بهروه وری نیروی انسانی چیست؟
فرمول بهره وری نیروی انسانی
محاسبه بهره وری نیروی انسانی به روش نرخ بهره وری کارکنان Employee productivity rate (EPR)
نرخ بهره وری کارکنان = کل ساعات کار در یک هفته تقسیم بر تعداد کارکنان در دوره زمانی تعیین شده
مثلا کل ساعت کار در یک هفته 350 ساعت است و به 5 نفر نیروی کار نیاز است بنابرین بصورت زیر نرخ بهره وری کارکنان محاسبه میشود
70 = 5 / 350
به ازای هر کارمند 70 ساعت کار وجود دارد
محاسبه بهره وری نیروی انسانی به روش نرخ تکمیل وظایف کارکنان Employee tas completion rate (ETCR)
نرخ تکمیل وظایف = تعداد وظایف تکمیل شده / تعداد کل وظایف وحوله * 100
فرضا برای در یک هفته 50 وظیفه برای 10 کارمند تعریف شده که در پایان هفته 45 وظیفه بطور کامل انجام شده است. نرخ تکمیل وظایف بصورت زیر محاسبه میشود
90 = 100 * (50 / 45)
پس نرخ بهروری سازمان شما 90 میباشد.
محاسبه نسبت زمان صرف شده برای وظایف تکمیل شده به کل زمان صرف شده
نرخ تکمیل وظایف = تعداد ساعات کار انجام شده / کل ساعت تعیین شده برای کار * 100
فرضا برای 10 نفر کارمند 100 ساعت کاری در یک هفته برای انجام 50 پروژه تعیین شده است و در پایان هفته 45 پروژه در 80 ساعت بطور کامل انجام شده باشد. نرخ تکمیل وظایف بصورت زیر محاسبه میشود
80 = 100 * (100 / 80)
پس نرخ بهروری سازمان شما 80 میباشد.
فرمول محاسبه بهره وری نیروی انسانی به روش نرخ فرسودگی کارکنان Employee attrition rate (EAR)
نرخ فرسایش کارکنان = تعداد کارکنانی که در یک دوره معین سازمان را ترک کردهاند / میانگین تعداد کارکنان همان دوره * ۱۰۰
بفرض میانگین کارکنان سازمان شما در یک دوره یکساله ۳۰۰ نفر باشد و در یک بازه زمانی ۳۰ نفر سازمان را ترک کردهاند. نرخ فرسایش کارکنان بصورت زیر محاسبه میشود
۰.۱ = ۳۰ / ۳۰۰
۱۰ = ۱۰۰ * ۰.۱
بنابراین نرخ بهره وری سازمان شما ۱۰ میباشد
فرمول محاسبه بهره وری نیروی انسانی به روش میزان غیبت کارکنان Employee absenteeism rate (EAR)
نرخ غیبت کارکنان = تعداد روزهای غیبت در یک دوره زماین مشخص / تعداد روزهای کاری در همان دوره * 100
بطور مثال کارمندی که در طول 2 سال 10 روز غیبت داشته باشد و تعداد روزهای کاری شخص در دو سال 578 روز بوده نرخ غیبت این کارمند بشکل زیر محاسبه میشود
بنابرین نرخ غیبت در بازه دوساله 1.7 درصد است
عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی
عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی | |
عوامل فردی |
مهارت و دانش : هر چه نیروی انسانی در سازمان مهارت و دانش بالاتری داشته باشد کیفیت کاری و کارایی شخص بیشتر خواهد بود |
تجربه : کارکنان باتجربه تر و سوابق کاری بیشتر نسبت به فرآیندها و رویههای سازمان شناخت بیشتر دارند و اثربخشی و بهره وری بالاتری خواهند داشت | |
انگیزه : کارکنان با انگیزه بالا تمایل بیشتری به تلاش و کارکردن و ارائه عملکرد بهتر دارند | |
تعهد : کارکنانی که به سازمان و اهداف سازمان متعهد باشد نرخ خروج پایینتری دارند و در نرخ بهره وری سازمان موثر خواهند بود | |
سلامتی : سلامت جسمی و ورانی کارکنان نقش بسزایی در بهره وری آنها خواهد داشت | |
عوامل دورن سازمانی |
فرهنگ سازمانی : فرهنگ حاکم بر سازمان مثل احترام، اعتماد و همکاری در یک سازمان به بهبود بهره وری نیروی انسانی کمک خواهد کرد. |
آموزش : آموزش کارکنان در جهت توسعه مهارتها و دانش نیروی انسانی به نگهداشت و بهره وری کارکنان میانجامد. | |
حقوق و دستمزد : حقوق و دستمزد منصفانه نسبت به عملکرد و کار نیروی کارکنان منجر به ایجاد انگیزه و افزایش بهره وری نیروی انسانی خواهد شد | |
تکنولوژی : در دسترس وبدن فناوری و تکنواوژیهای جدید مثل استفاده از نرم افزارهای کاربردی سازمانی منجر به افزایش کارایی، اثربخشی و بهره وری نیروی کار خواهد شد. | |
سیستم تشویق و تنبیه : سیستم تشویق و تنبه عادلانه در سازمان بهگونهای که بازخورد مشخصی به عملکرد نیروی انسانی داده شود تاثیر مستقیم بر بهره وری سازمان دارد. | |
فضای سازمان : تجهیزات، ابزارآلات و نحوه چیدمان و قرار گرفتن افراد در مکانهای سازمان بر چگونگی انجام وظایف و بهره وری کارکنان تاثیر خواهد داشت. | |
عوامل برون سازمانی |
شرایط اقتصادی : شرایط عمومی اقتصاد کشور و نوسانات اقتصادی مثل تورم، بیکاری و پرداخت حقوق و دستمزد تاثیر مستقیم بر افزایش یا کاهش بهره وری نیروی انسانی دارد |
عوامل اجتماعی : انضباط اجتماعی، آموزش جامعه، سطح سواد و بهداشت ونرخ بیکاری تاثیر مستقیم بر بهره وری سازمان دارد | |
عوامل فرهنگی : ارزشهای کلیدی تعریف شده در فرهنگ یک جامعه مثل توفیق طلبی، خلاقیت و نوآوری، استفاده بهینه از زمان بر بهره وری نیروی کار و سازمان تاثیر مثبت دارد |
مدیریت بهره وری نیروی انسانی چیست
- تعیین هدف، اولین قدم در مدیریت بهره وری نیروی انسانی است که در این مرحله اهداف مشخص و قابل اندازهگیری که با اهداف کلی سازمان همسو باشند تعیین میشود
- بررسی و شناسایی عواملی مثل عوامل فردی، سازمانی و محیطی که بر بهره وری تاثیر دارد در قدم دوم انجام میشود.
- انتخاب KPL ها یا همان شاخصهای کلیدی برای اندازه گیری رشد و پیشرفت سازمان
- ایجاد انگیزه در کارکنان به روشهایی مثل سیستم پاداش و تنبیه مناسب، اموزش و توسعه
- بررسی منظم فرایندهای کاری و جلوگیری از دوبارهکاریها
- بکار بردن سیستمهای نرم افزاری و فناوریهای نوین که به افزایش کارایی و بهره وری نیروی انسانی بیانجامد
- ارزیابی عملکرد کارکنان و شناسایی نقاط قوت و ضعف نیروی انسانی و ارائه بازخورد مناسب به آنها
- جمع آوری و آنالیز مرتب دادههای مربوط به شاخصهای عملکردی
- تجزیه وتحلیل دادههای جمع آوری شده و شناسایی نقاط قوت و ضعف و انجام امور اصلاحی
- تهیه و ارائه گزارش دورهای به مدیریت از پیشرفتهای بهره وری نیروی انسانی
مدلهای بهره وری نیروی انسانی
- گزینش صحیح کارکنان با مهارت، دانش و انگیزه بالا
- آموزش و توسعه کارکنان و ارتقای مهارت نیروی انسانی
- استقرار سیستم پاداش و تنبیه مناسب
- محیط کاری امن و راحت
- مشارکت کارکنان
- تعیین هدف روشن و قابل اندازهگیری
- شناسایی عوامل موثر بر بهره وری کارکنان سازمان
- انتخاب KPLs های مناسب و قابل اندازهگیری
- پایش و جمعآوری داده
- تجزیه و تحلیل دادهها
- گزارشدهی منظم و دورهای
- انجام اقداماتا صلاحی
- تعیین و مشخص کردن دامنه پروژه و واحدهای مختلف سازمان
- جمعآوری دادههای مربوط به عملکرد
- محاسبه شاخصهای مختلف بهره وری مثل نرخ بازده دارایی یا بازده سرمایه
- تجزیه و تحلیل نتایج و شناسایی نقاط قوت و ضعف نیروی انسانی
- تهیه گزارشات و ارائه توصیهها برای بهبود بهره وری نیروی کار
پنج نظریه در بهره وری نیروی انسانی
-
- درک و تامین نیازها و خواستههای کارکنان
- تعریف اهداف مشخص و معنادار برای نیروی کار در سازمان
- بازخورد مناسب نسبت به عملکرد کارکنان
- آموزش و ایجاد موقعیتهای رشد و توسعه مهارت کارکنان
روشهای افزایش بهره وری نیروی انسانی
- تعیین اهداف روشن و اقعبینانه
- پایهریزی برنامههای استراتژیک سازمانی
- رهبران اثرگذار در سازمان
- ایجاد سیستم پاداش موثر
- بازنگری و بهبود روشهای انجام کار
- بهکارگیری نیروی انسانی متخصص و ماهر
- استقرار سیستم ارزشیابی کارکنان
- تفویض اختیار و مشارکت سازمانی
- فراهم کردن امکانات مناسب
- تعهد به وظایف شغلی